Με δήμευση απειλούνται οι περιουσίες των πολιτών που δεν μπόρεσαν ή δεν πρόλαβαν να ασκήσουν αντιρρήσεις κατά των δασικών χαρτών.
*Του Ευριπίδη Κουκιαδάκη
Η διοίκηση της Περιφερειακής Ένωσης και η Ολομέλεια των Δημάρχων Κρήτης ζήτησαν την απόσυρση της ανάρτησης των εσφαλμένων, όπως χαρακτηρίστηκαν από την ίδια την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, δασικών χαρτών.
Η ηγεσία του υπουργείου ατυχώς, αντί της επιβαλλόμενης απόσυρσης, επέλεξε εν γνώσει της τη λύση των παρατάσεων, οι οποίες εύλογα και αναπότρεπτα απέβησαν άγονες, όπως είχαμε επισημάνει από την πρώτη στιγμή.
Η καταχρηστική αυτή επιλογή δεν ήταν χωρίς συνέπειες για τους πολίτες της Κρήτης, καθώς με τη «λύση» αυτή καταστρατηγήθηκαν οι ρυθμίσεις του άρθρου 15 του Ν. 3889/2010, σύμφωνα με τις οποίες:
1. Κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη που αναρτήθηκε επιτρέπεται η υποβολή αντιρρήσεων μέσα σε αποκλειστική προθεσμία εκατόν πέντε (105) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην πρόκληση υποβολής αντιρρήσεων, η οποία παρατείνεται για είκοσι (20) ημέρες για όσους κατοικούν μόνιμα ή διαμένουν στην αλλοδαπή.
2. Με το άρθρο 39 του Ν. 4801/2021 (ΦΕΚ Α’ 83/24.05.2021) η παραπάνω προθεσμία παρατάθηκε για έξι (6) μήνες, για να αναμορφωθούν αυτεπάγγελτα τα υφιστάμενα πρόδηλα ή μη σφάλματα και κυρίως να εναρμονιστούν με τις εξαγγελθείσες οριζόντιες λύσεις, η οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη.
3. Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 3889/2010 (Α’ 182), για τους δασικούς χάρτες των Διευθύνσεων Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, παρατείνεται, από τη λήξη της, για σαράντα πέντε (45) ημέρες. Η προθεσμία αυτή αφορά μόνο τις Περιφερειακές Ενότητες της Ανατολικής Κρήτης, η οποία λήγει αν δεν παραταθεί σήμερα Δευτέρα 16/05/2022, ενώ η επόμενη διάταξη αφορά τις Περιφερειακές Ενότητες της Δυτικής Κρήτης, η οποία λήγει στις 31 Μαΐου 2021.
4. Με το άρθρο 90 του Ν. 4916/2022 (ΦΕΚ Α 65/28.03.2022): «Με την επιφύλαξη του άρθρου 58 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) για τους δασικούς χάρτες των Διευθύνσεων Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 3889/2010 (Α’ 182), για τους δασικούς χάρτες που η ανάρτησή τους υλοποιήθηκε εντός του έτους 2021, παρατείνεται, από τη λήξη της, έως την 31η Μαΐου 2022».
5. Οι «διορθωμένοι» δασικοί χάρτες αναρτήθηκαν με τη λήξη της εξάμηνης παράτασης, χωρίς να ενσωματωθούν σε αυτούς οι τελευταίες μεταρρυθμίσεις, λόγω της υποστελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών, της παντελούς ελλείψεως οδηγιών εκ μέρους του υπουργείου για την εφαρμογή τους, αλλά και γιατί ορισμένες εξ αυτών είναι μεταγενέστερες της ημερομηνίας αναρτήσεως.
Ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 67 του Ν. 998/1979 για τους δασωμένους αγρούς δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 24 Μαρτίου, μετά την ανάρτηση των αναμορφωμένων δασικών χαρτών.
Έτσι, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες της Κρήτης είχαν στη διάθεσή τους προθεσμία μόλις 45 ημερών, αντί της προβλεπόμενης από τον νόμο των 105 ημερών.
6. Η κυβέρνηση δεν ήταν ανυποψίαστη, γνώριζε από την πρώτη στιγμή ότι η εξάμηνη προθεσμία δεν επαρκούσε για την ολοκλήρωση των όποιων μεταρρυθμίσεων και ότι ήταν αδύνατον για όλους τους εμπλεκόμενους – υπηρεσίες, εξειδικευμένους ή μη επαγγελματίες, συμβολαιογράφους, υποθηκοφύλακες, μηχανικούς, δασολόγους, λογιστές, ενδιαφερόμενους πολίτες – να ανταποκριθούν εντός των 45 ουσιαστικά ημερών στις ευθύνες και τις υποχρεώσεις τους.
Παρά ταύτα, αρνείται (μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ελπίζω να αλλάξει γνώμη ως τη Δευτέρα) κάθε συζήτηση για μικρή έστω παράταση των παραπάνω προθεσμιών, η οποία θα διευκολύνει τον τελικό στόχο, τη σύνταξη του Δασολογίου και του Κτηματολογίου.
Με δεδομένο, αυταπόδεικτο και αυτονόητο ότι η εξάμηνη προθεσμία απωλέσθηκε (σπαταλήθηκε) από την ίδια, οφείλει με ορθή ερμηνεία των σχετικών διατάξεων να εξαντλήσει την προθεσμία τουλάχιστον των 105 ημερών, διαφορετικά αναλαμβάνει την ευθύνη της δικαστικής εμπλοκής χιλιάδων πολιτών για να διασφαλίσουν τα εμπράγματα δικαιώματά τους, ενώ μας υποσχόταν οριζόντιες, αδάπανες λύσεις για την προστασία τους.
7. Μερικές ενδεικτικές αλλά και χαρακτηριστικές ημερομηνίες με τις οποίες αποδεικνύεται ποιος ευθύνεται για το σημερινό αδιέξοδο:
α) Η υπουργική απόφαση για τη μείωση των τελών κατά 50% δημοσιεύτηκε στις 4 Αυγούστου 2021, αν και για έναν έμπειρο υπάλληλο χρειαζόταν ένα ημίωρο για να την επεξεργασθεί. Μέχρι τότε αλήθεια ποιος εχέφρων πολίτης θα κατέθετε αντιρρήσεις.
β) Οι διατάξεις για την ίδρυση των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών για την Κρήτη και τις λοιπές Περιφέρεις, στις οποίες δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητος υπέρ του Δημοσίου, δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ στις 23 Ιουλίου 2021.
γ) Στις 15 Μαρτίου 2022 εκδόθηκε η υπουργική απόφαση για τη συγκρότηση και λειτουργία ΜΟΝΟ του Συμβουλίου Ιδιοκτησίας Δασών της Ρόδου!!! Δεν μπορώ ειλικρινά να καταλάβω γιατί δε συμπεριέβαλαν και τις λοιπές περιοχές στην ίδια απόφαση, ενώ δεν παραλείπουν να επισημάνουν ότι μέχρι να συγκροτηθούν τα υπόλοιπα συμβούλια, τα αιτήματα των πολιτών θα εξετάζονται από το Συμβούλιο που εδρεύει στον Πειραιά, δε συνεδριάζει και όταν συνεδριάσει δεν εκδίδει αποφάσεις.
δ) Η διάταξη για τους δασωμένους αγρούς (αγροτικές εκτάσεις που έμειναν ακαλλιέργητες), με την οποία «αναγνωρίζονται» τα εμπράγματα δικαιώματα των πολιτών, ψηφίστηκε μόλις στις 24 Μαρτίου 2022, ενώ η ηγεσία του υπουργείου είχε στη διάθεσή της τις προτάσεις της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης από τις αρχές του προηγούμενου χρόνου, με έτοιμες τις σχετικές ρυθμίσεις για Συμβούλια και τη σύνθεση και τις διαδικασίες λειτουργίας αυτών, το νομικό καθεστώς της Κρήτης, τους δασωμένους αγρούς, τη μείωση των τελών, τα κληροτεμάχια κ.λπ.
ε) Η αποδοχή της γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών για τους ασπαλάθους και τα φρυγανώδη δημοσιεύτηκε σχετικά γρήγορα στις 16 Απριλίου 2021 (!), αλλά δεν αρκεί αυτό, αν δεν ασκηθούν αντιρρήσεις, όπου δεν έγιναν αυτεπάγγελτα οι αναγκαίες διορθώσεις.
στ) Η ηγεσία του υπουργείου ουσιαστικά είχε κατεβασμένα τα μολύβια, αναμένοντας την έκδοση αποφάσεων από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις ρυθμίσεις του Νόμου 4685/2020, του “νόμου Χατζηδάκη”, όπως έχει επικρατήσει στη καθομιλουμένη.
ζ) Οι 1364 και 1365/2021 αποφάσεις με τις οποίες απερρίφθησαν οι σχετικές αιτήσεις ακυρώσεως του νόμου λόγω αντισυνταγματικότητας και δημοσιεύτηκαν στις 27 Σεπτεμβρίου 2021, μέχρι τότε, εκτός του ότι όλοι κάθονταν σε “αναμμένα κάρβουνα”, πέταγαν την “μπάλα” στην εξέδρα, ενώ δεν απαντούσαν στα τηλέφωνα.
Δε χρειάζονται, πιστεύω, περισσότερα επιχειρήματα για να αντιληφθεί η κυβέρνηση ότι έχει πολιτική, ηθική και ΝΟΜΙΚΗ υποχρέωση να λύσει το πρόβλημα, για το οποίο δεν ευθύνονται οι πολίτες που το υφίστανται.
8. Η ΠΕΔ Κρήτης, στη διοίκηση της οποίας συμμετέχω, σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τους βουλευτές του νησιού, έχουν χρέος να απαιτήσουν την άμεση λύση του προβλήματος, με την ανάληψη ενδεικτικά των παρακάτω πρωτοβουλιών:
– Επίσκεψη αντιπροσωπίας στους αρμόδιους υπουργούς.
– Ενημέρωση όλων των πολιτικών αρχηγών.
– Ενδεχομένως προσφυγή στη Δικαιοσύνη με αίτημα την ακύρωση της επικύρωσης των δασικών χαρτών στο σύνολό τους, γιατί δεν τηρήθηκαν (καταστρατηγήθηκαν) οι προβλεπόμενες από τον νόμο.
– Τέλος, αν δεν εισακουστούμε, να επιδιώξουμε την αυτονόητη συμπαράσταση των πολιτών, οι κινητοποιήσεις των οποίων συνέβαλαν αποφασιστικά στις όποιες θετικές ρυθμίσεις.
* Ο Ευριπίδης Κουκιαδάκης είναι δικηγόρος, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης “ΣυνΕργασία για το Ηράκλειο”.