Σειρά έργων για τη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη παρουσίασε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, ως κεντρικός ομιλητής στην ημερίδα της Voria.gr στη Θεσσαλονίκη, με θέμα «Το ενεργειακό μέλλον της Θεσσαλονίκης».
Ο Υπουργός αναφέρθηκε με χρονοδιαγράμματα στους άξονες πολιτικής που έχουν ήδη δρομολογηθεί στην Ενέργεια, τη Χωροταξία – Αστικό Σχεδιασμό καθώς και στη Διαχείριση Αποβλήτων στη Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία.
Ακολουθεί η ομιλία του κ. Χατζηδάκη:
«Σήμερα είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να κάνουμε το μεγάλο βήμα προς τη μετάβαση προς ένα νέο ενεργειακό μοντέλο. Έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της νέας εποχής, όπως είναι η κλιματική αλλαγή αλλά και ο περιφερειακός ενεργειακός ανταγωνισμός.
Αυτή είναι κατεύθυνση της κυβέρνησης και αποτυπώνεται στο νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που πρόσφατα υποβάλαμε προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το οποίο ευθυγραμμίζεται με το Green Deal της Επιτροπής και θα φέρει επενδύσεις της τάξης των 44 δισ. ευρώ σε όλους τους τομείς της οικονομίας μας!
Αναφέρω σε τίτλους τους βασικούς άξονες του της ενεργειακής μας πολιτικής: Η πλήρης απολιγνιτοποίηση της Ελλάδας μέχρι το 2028.
Η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας στο 35% ως το 2030 έναντι 17% σήμερα.
Η εξοικονόμηση ενέργειας: και συγκεκριμένα ποσοστό εξοικονόμησης άνω του 38% στην τελική κατανάλωση μέχρι το 2030.Η επιτάχυνση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών μας. Η προώθηση της ηλεκτροκίνησης που θα αλλάξει την καθημερινότητά μας.
Οι διεθνείς συνεργασίες για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές στον τομέα της ενέργειας (για παράδειγμα οι ιδιωτικοποιήσεις ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΠΑ).
Η Θεσσαλονίκη και η Κεντρική Μακεδονία γενικότερα κατέχουν κεντρική θέση μέσα σε αυτό το νέο ενεργειακό τοπίο που διαμορφώνεται. Και θα μιλήσω για αυτό ξεκινώντας από το ρόλο την αγορά ηλεκτρισμού: Επενδύουμε σημαντικά στον τομέα του ηλεκτρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, πετύχαμε μια μεγάλη νίκη για την την Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη, με την επιλογή της Θεσσαλονίκης ως έδρας του RSC – του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Είναι το επιστέγασμα των συστηματικών προσπαθειών που κατέβαλαν τους τελευταίους μήνες το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ΡΑΕ και ο ΑΔΜΗΕ. Αποστολή του νέου αυτού φορέα είναι να διασφαλίζει την συνεργασία και τον συντονισμό της λειτουργίας των Συστημάτων και των αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Είναι μια εξέλιξη που θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας στην πόλη, και υπογραμμίζει το ηγετικό της προφίλ στις περιφερειακές ενεργειακές εξελίξεις. Επόμενος στόχος μας είναι η συμμετοχή ακόμη περισσότερων διαχειριστών στο νέο Κέντρο Ελέγχου. Βρισκόμαστε παράλληλα στο τελικό στάδιο για την έναρξη κατασκευής της νέας γραμμής υπερυψηλής τάσης με τη Βουλγαρία, που θα συνδέσει τη Νέα Σάντα με τη Μαρίτσα. Στη βουλγαρική πλευρά των συνόρων τα έργα θα ξεκινήσουν το Μάρτιο του 2020. Στην Ελλάδα θα ξεκινήσουμε το επόμενο έτος με στόχο το έργο να παραδοθεί έως τα τέλη του 2022.Η διασύνδεση αυτή στηρίζει περαιτέρω την ευστάθεια του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και την απελευθέρωση της αγοράς, καθώς περισσότερες διασυνδέσεις σημαίνει περισσότερες επιλογές για τους προμηθευτές και τους καταναλωτές!
Συνεχίζω με το φυσικό αέριο, για την ανάπτυξη του οποίου ο ρόλος της Θεσσαλονίκης είναι επίσης κρίσιμος.
Το φυσικό αέριο είναι ένα καύσιμο φιλικότερο στο περιβάλλον σε σχέση με άλλα συμβατικά καύσιμα. Θα είναι επομένως καύσιμο γέφυρα για τη μετάβαση στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Διότι δεν θα πετύχουμε το στόχο μας για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ αύριο το πρωί.
Και οι ευκαιρίες που δημιουργούνται για τη Θεσσαλονίκη και η Κεντρική Μακεδονία να καταστούν ενεργειακοί κόμβοι σε αυτό το πλαίσιο είναι πολλές:
Πρώτον: Έχουμε ήδη ολοκληρώσει στην Ελλάδα την κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ, ο οποίος ήδη τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία.
Θα τον εγκαινιάσουμε μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020, ενώ η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας με τη μεταφορά σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου θα γίνει εντός του 2020.
Ο ΤΑΡ συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη της Κεντρικής Μακεδονίας και τη δημιουργία πολλών μόνιμων θέσεων εργασίας.
Βοηθάει παράλληλα στην ανάπτυξη και διεύρυνση της διείσδυσης φυσικού αερίου και την ανάπτυξη νέων δικτύων διανομής αερίου σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Να σας ανακοινώσω ότι το πρόγραμμα ανάπτυξης της ΔΕΔΑ προβλέπει την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε 39 επιπλέον πόλεις σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων οι 18 στη Βόρεια Ελλάδα, τη Μακεδονία και τη Θράκη. Στον σχεδιασμό της ΔΕΔΑ είναι η Αλεξάνδρεια, η Βέροια, τα Γιαννιτσά, η Κατερίνη, το Κιλκίς και οι Σέρρες. Οι διαγωνισμοί, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της εταιρίας θα κλείσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Δεύτερον: Έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά το μετοχικό σχήμα του project του τερματικού σταθμού επαναεριοποίησης LNG στην Αλεξανδρούπολη, το λεγόμενο FSRU. Στη μονάδα επαναεριοποίησης θα συμμετάσχουν από κοινού διεθνείς ιδιωτικές και κρατικές εταιρείες από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ, τη Βουλγαρία και πιθανόν από άλλες βαλκανικές χώρες. Είναι ένα έργο διαβαλκανικής συνεργασίας, που θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τη γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στα μάτια της ΕΕ και των ΗΠΑ.
Τρίτον: Ανοίξαμε το δρόμο με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση για να προχωρήσει και η υπόγεια αποθήκη Φυσικού Αερίου στην Καβάλα (επίκειται η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης).Είναι μια εκκρεμότητα από το 2010, που είμαστε αποφασισμένοι να την κλείσουμε μέσα στους επόμενους μήνες.
Τέταρτον: Τον περασμένο Οκτώβριο- μετά από καθυστερήσεις μιας δεκαετίας- υπογράψαμε στη Σόφια τη διακυβερνητική συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού Διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας.
Η κατασκευή γίνεται κατά κύριο λόγο από ελληνικές εταιρίες και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα σε 2 χρόνια περίπου. Το έργο αυτό- σε συνδυασμό με το FSRU- ανοίγει ένα νέο διάδρομο διαμετακόμισης αερίου από Νότο προς Βορρά που θα δώσει νέα αναπτυξιακή πνοή στη Βόρεια Ελλάδα γενικότερα.
Πέμπτον: Παραλληλα με τον IGB υπάρχει και ο σχεδιασμός για τους κάθετους άξονες αγωγών φυσικού αερίου. Ένα από αυτά είναι η διασύνδεση των Σκοπίων με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου. Είναι ένα έργο διεθνούς ενδιαφέροντος που θα μπορούσε να αναδείξει περαιτέρω τον διαμετακομιστικό ρόλο της περιοχής.Ο ΔΕΣΦΑ είναι έτοιμος και σε θέση να επεκτείνει το ΕΣΦΑ προς τους βόρειους γείτονες μας, εφόσον φυσικά είναι και οι ίδιοι σε θέση να στηρίξουν τεχνικά και οικονομικά την αναβάθμιση του δικού τους δικτύου.Σημειώνω ότι ο ΔΕΣΦΑ έχει εντάξει το συγκεκριμένο έργο στο 10ετές στρατηγικό σχέδιο δράσης του.
Σας μιλάω για πέντε έργα που εξυπηρετούν τον στόχο- όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της ΕΕ- για διαφοροποίηση των οδεύσεων και των πηγών ενέργειας. Η Βόρεια Ελλάδα δεν είναι πλέον μόνο ένας άξονας διαμετακόμισης ενέργειας. Μετατρέπεται σε hub LNG. Και αυτό αναβαθμίζει τον γεωστρατηγικό ρόλο της Μακεδονίας, αλλά και της Ελλάδας γενικότερα.
Συνεχίζω με τους τρόπους με τους οποίους η Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει μια πιο πράσινη και ενεργειακά αποδοτικότερη πόλη:
Αυτό είναι κρίσιμο, καθώς οι περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πόλη είναι πολλές. Αφορούν την ενέργεια, την ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος, τις υποδομές. Όλα αυτά είναι γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Θεσσαλονίκη και τα οποία θέλουμε να αντιμετωπίσουμε!
Διότι οι πόλεις στις οποίες ζούμε είναι τα μέρη όπου περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας. Διότι δεν πρέπει να κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα της ζωής μας!
Ηλεκτροκίνηση
Μία από τις πολιτικές που προωθούμε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και από την οποία πιστεύω ότι η Θεσσαλονίκη μπορεί να ωφεληθεί πολύ είναι η ηλεκτροκίνηση.
Στοχεύουμε το 2030 το 30% των νέων οχημάτων που θα ταξινομούμε σε όλη την Ελλάδα να είναι ηλεκτροκίνητα και plug-in υβριδικά!
Για αυτό το λόγο πρόσφατα τη Διυπουργική Επιτροπή για την «Προώθηση της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα» των συναρμόδιων υπουργείων Μεταφορών και Υποδομών, Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στόχος μας είναι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους να παρουσιάσουμε τις σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Παράλληλα, σύμφωνα με το σχεδιασμό της κυβέρνησης το ένα τρίτο των ηλεκτρικών λεωφορείωνπου θα αγοραστούν για τη Θεσσαλονίκη θα είναι ηλεκτρικά.
Ενεργειακή εξοικονόμηση
Πέρα από τα ζητήματα της ηλεκτροκίνησης, πολύ ψηλά στην ατζέντα μας βρίσκονται και τα θέματα ενεργειακής εξοικονόμησης. Όπως ανέφερα, το νέο ΕΣΕΚ περιλαμβάνει το φιλόδοξο στόχο να πετύχουμε ποσοστό εξοικονόμησης άνω του 38% στην τελική κατανάλωση μέχρι το 2030. Είναι ένα καλό νέο για το περιβάλλον. Ένα καλό νέο για την οικοδομή. Και κυρίως ένα καλό νέο για τα νοικοκυριά! Μέχρι το 2030 θα έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά πάνω από μισό εκατομμύριο κατοικίες σε όλη την Ελλάδα μέχρι το 2030! Για να πετύχουμε αυτό το στόχο, σχεδιάζουμε να αυξήσουμε 3,5 φορές πάνω τα κονδύλια για ενεργειακές αναβαθμίσεις! αντί δηλαδή για 1 δισ. ευρώ στην 7ετία που δόθηκε μέχρι σήμερα εμείς σχεδιάζουμε να δίνουμε για δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης 500 εκατ. ευρώ το χρόνο! Αυτό θα γίνει:
με απευθείας ενισχύσεις των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών, με χαμηλότοκα και μηδενικού επιτοκίου τραπεζικά δάνεια, με αποτελεσματικές φορολογικές εκπτώσεις, και με επιπλέον κίνητρα για την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα (όπως π.χ. με τις εταιρείες ESCOs). Στην Κεντρική Μακεδονία μάλιστα, το ενδιαφέρον για τον τελευταίο κύκλο του προγράμματος “Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον” ήταν ιδιαίτερα υψηλό. Με 4,500 αιτήσεις και δεσμεύσεις 48 εκατ. ευρώ. Όσες δηλαδή ήταν και οι δεσμεύσεις για την Αττική! Αναμένουμε επομένως ανάλογα μεγάλο ενδιαφέρον και για τον νέο κύκλο του προγράμματος που ετοιμάζουμε. Η ενεργειακή εξοικονόμηση αποτελεί βασική κατεύθυνση των Βρυξελλών και σταδιακά γίνεται και εδώ μέρος της κουλτούρας μας- ιδιαίτερα των νεότερων ανθρώπων- και προσδοκούμε ότι με τις πρωτοβουλίες μας θα αυξηθεί η αξία του ακινήτου της ελληνικής οικογένειας. Κάτι που είναι μια βαθιά λαϊκή πολιτική.
Ειδικά Χωρικά Σχέδια
Σας είπα για την ηλεκτροκίνηση, σας είπα για την εξοικονόμηση ενέργειας. Τώρα πάω σε μια σειρά Ειδικών Χωρικών Σχεδίων, με τα οποία στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας φιλοδοξούμε να επιλύσουμε μια σειρά από χρόνια προβλήματα στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης.
Το πρώτο είναι το Ε.Χ.Σ. του Εκθεσιακού Κέντρου Θεσσαλονίκης ΔΕΘ – HELEXPO: Ήταν μία εμβληματική δέσμευση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που αφορά τη Θεσσαλονίκη και ήδη προχωρούμε μπροστά με αυτό. Στόχος μας είναι να αναβαθμιστεί η ΔΕΘ σε ένα πρότυπο εκθεσιακό κέντρο με διεθνή ακτινοβολία.
Το δεύτερο είναι φυσικά το Ε.Χ.Σ. για την ανέγερση νέου γηπέδου Τούμπας (Α.Σ. ΠΑΟΚ): Στόχος μας είναι η χωροθέτηση νέου σύγχρονου γηπέδου ποδοσφαίρου σύμφωνα με τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις τόσο της Ελληνικής Νομοθεσίας, όσο και τις συστάσεις (recommendations) της FIFA και UEFA.
Με τη χωροθέτηση και την κατασκευή του νέου γηπέδου θα συμβάλουμε στην αναβάθμιση των αθλητικών υποδομών της πόλης και στην προσέλκυση σημαντικών διοργανώσεων. Αυτό είναι σημαντικό για την οικονομία, για το αστικό περιβάλλον και για τον αθλητισμό!
Το τρίτο είναι το Ε.Χ.Σ. του πρώην στρατοπέδου «Παύλος Μελάς» στο Δήμο Παύλου Μελά: Στόχος μας είναι μια ολοκληρωμένη χωρική παρέμβαση για την αξιοποίηση και λειτουργία του χώρου ως μητροπολιτικό πάρκο με αξία για όλες τις γύρω περιοχές.
Το τέταρτο είναι το Ε.Χ.Σ. του πρώην Στρατοπέδου Μεγ. Αλεξάνδρου στο Δήμο Αμπελοκήπων – Μενεμένης: Η απόφαση για το οποίο αναρτήθηκε στη Διαύγεια πολύ πρόσφατα. Και άνοιξε με τον τρόπο αυτό το δρόμο για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου αστικού πρασίνου, πολιτισμού και κοινωνικών υποδομών, που αποτελεί σημαντικότατη παρέμβαση για τον Δήμο Αμπελοκήπων – Μενεμένης.
Και το πέμπτο είναι το Ε.Χ.Σ. για το Παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης: Στόχος μας είναι η ολοκλήρωση της μελέτης προέγκρισης για την ενοποίηση και αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, μήκους 40 χλμ. από το Καλοχώρι ως το Αγγελοχώρι.
Αναφορικά με τη Διαχείριση Αποβλήτων, οι Σέρρες και η Δυτική Μακεδονία προχώρησαν με δύο σύγχρονες Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων και οι άλλες περιφέρειες κοιτάζουν με το κιάλι..
Όμως, εδώ στη Θεσσαλονίκη έχουμε θετικές εξελίξεις με τις δύο Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων, μία στη Δυτική και μία στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Συνεργαζόμαστε με τον Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) ώστε να μην έχουμε καθυστερήσεις και επεξεργαζόμαστε από κοινού σχέδια για την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων ειδικά στη Δυτική Μακεδονία. Πρέπει να γίνει μια γιγάντια προσπάθεια, μια μεγάλη και ειλικρινής συμμαχία μακριά από μικροκομματισμούς. Μια κοινωνική συμμαχία μεταξύ της Κυβέρνησης, της Αντιπολίτευσης, όλων των κομμάτων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των φορέων, όλων των πολιτών. Το θέμα των αποβλήτων συνολικά είναι συνολικά ζήτημα Πολιτισμού, εθνικού φιλότιμου και σεβασμού στα παιδιά μας.
Με όλες αυτές τις πρωτοβουλίες που σας περιέγραψα, είναι νομίζω φανερό ότι δεν σας αντιμετωπίζουμε ως τις περιοχές εκείνες τις οποίες θυμόμαστε μόνο όταν τις επισκεπτόμαστε. Αντίθετα: λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τη Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία γενικότερα στο σχεδιασμό του υπουργείου μας, τόσο στην ενέργεια, όσο και στο περιβάλλον και τη χωροταξία,
θεωρούμε τη Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία κλειδιά για την επίτευξη των στόχων της ατζέντας του υπουργείου και της κυβέρνησης, και
δημιουργούμε σημαντικές ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης και βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου της ζωής των κατοίκων της Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης.
Η Θεσσαλονίκη και η Μακεδονία αξίζουν ένα καλύτερο μέλλον και αυτό το μέλλον το δημιουργούμε μαζί!»