Το έργο του Κτηματολογίου είναι κορυφαίο γιατί αποτελεί ένα εργαλείο ανάπτυξης. Ομως, δυστυχώς, κατάντησε μια επένδυση πολλών χαμένων κονδυλίων, με καθυστερήσεις τριών σχεδόν δεκαετιών.
Σήμερα είμαστε στη φάση δήλωσης, η οποία ξεκίνησε από το 2018, των 16,5 εκατομμυρίων ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων για ακίνητα στο 70% της χώρας. Η γενική συμμετοχή είναι χαμηλή. Βέβαια, ακόμη και σήμερα, για το κράτος η διαδικασία αποτελεί «κρυμμένο μυστικό», αφού η ενημέρωση είναι πενιχρή και χαμηλού εύρους για μια διαδικασία που δύναται να οδηγήσει τελικά, σε βάθος χρόνου, στη δήμευση της ακίνητης περιουσίας των πολιτών. Τα κυριότερα δικαιολογητικά είναι απλά (συμβόλαιο, πιστοποιητικό μεταγραφής, ταυτότητα, έγγραφο πιστοποίησης ΑΦΜ, κ.λπ.), ενώ ο κάθε ιδιοκτήτης πρέπει να μπορεί να εντοπίσει γεωχωρικά το ακίνητό του και πληρώνει κύριο τέλος δήλωσης 35 ευρώ ανά δικαίωμα. Με θετικό σημείο, στην εποχή του διαδικτύου, ότι έχει ξεκινήσει ηλεκτρονική online διαδικασία καταχώρησης δηλώσεων, η οποία διευκολύνει σημαντικά ιδιοκτήτες που δεν μπορούν εύκολα να μετακινηθούν ή ζουν στο εξωτερικό.
Επίσης, το 2019 συμπληρώνονται 14 χρόνια λειτουργίας των πρώτων κτηματολογικών γραφείων 111 περιοχών της χώρας μας, οπότε και λήγει η προθεσμία άσκησης δικαστικής προσφυγής κατά της περιέλευσης στο ελληνικό Δημόσιο των ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη» ή «ορφανά», που οι ιδιοκτήτες τους δεν τα δήλωσαν στο Κτηματολόγιο, για οποιοδήποτε λόγο, ή τα δήλωσαν με σοβαρά σφάλματα. Αποτέλεσμα είναι αυτά τα ακίνητα να είναι ήδη 15.000 στις 35 περιοχές που έχει λήξει η προθεσμία προσφυγής και δεν δόθηκε νέα παράταση, ενώ και στις υπόλοιπες που δόθηκε πρόσφατη παράταση μέχρι 31/12/2020 να φτάνουν και να ξεπερνούν τα 100.000. Με τη μεταβίβασή τους στο ελληνικό Δημόσιο -και πιθανώς στο Υπερταμείο- ελλοχεύει ο κίνδυνος της πλήρους απαξίωσής τους, όπως συνέβη με χιλιάδες άλλα δημόσια ακίνητα για δεκαετίες. Υπάρχει, όμως, μια «προφανής λύση». Εδώ εστιάζει και η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, δηλαδή να παραχωρηθεί η κυριότητα των «ορφανών» ακινήτων απευθείας στους δήμους για αξιοποίηση, με χρονοδιαγράμματα, λύνοντας χρόνια προβλήματα αναγκών τοπικών υποδομών, αναπτύσσοντας την κοινωνική κατοικία για συμπολίτες μας χαμηλού εισοδήματος, στηρίζοντας την εθελοντική δράση σωματείων ή την τοπική ανάπτυξη στην περιφέρεια.
Εν κατακλείδι, το έργο του Κτηματολογίου, έστω και τώρα, πρέπει να προχωρήσει με μεγαλύτερη προσοχή, ώστε να αποτελέσει εργαλείο ορθής καταγραφής, αξιοποίησης και όχι άδικης υφαρπαγής των ιδιοκτησιών. Είναι, σήμερα, ίσως η τελευταία ευκαιρία για ορθή υλοποίησή του. Ας ξεκινήσει, λοιπόν, πρώτα μια σύγχρονη διαρκής ενημέρωση ώστε επιτέλους να ενεργοποιηθεί δυναμικά η απαραίτητη συμμετοχή των ιδιοκτητών και να σχεδιαστεί η οριοθετημένη διαδικασία παραχώρησης των «ορφανών» ακινήτων στους δήμους ως η «προφανής λύση» για την αξιοποίησή τους!
