«Μπλοκαρισμένες» βρίσκονται σήμερα χιλιάδες εκτάσεις λόγω Δασικών Χαρτών και Κτηματολογίου κι αυτό γιατί οι διαδικασίες πηγαίνουν με αργούς ρυθμούς και δεν επιλύεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα:
– Να σταματήσουν οι αγοραπωλησίες των εκτάσεων στις εκτός σχεδίου περιοχές για εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα που φαίνονται ως δασικές στο χάρτη κι έκαναν Αντίρρηση οι ιδιοκτήτες τους και περιμένουν την εκδίκαση της υπόθεσης τους, πάνω από 6 χρόνια.
– Επίσης δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ΕΝΤΟΣ οικισμών ενημερώθηκαν από το κτηματολόγιο ότι η ιδιοκτησία τους διεκδικείται από το ελληνικό δημόσιο.
– Χιλιάδες στρέμματα με δενδρώδεις καλλιέργειες, όπως: καστανωτά σε Μαγνησία και Λάρισα ή αγριελιές σε Εύβοια και Πελοπόννησο που επιδοτούνται από το ΟΣΔΕ, το δασαρχείο δεν τα αναγνωρίζει ότι είναι ιδιόκτητα και τα θεωρεί δάση.
– Πολλοί Δασωμένοι Αγροί ερμηνεύτηκαν ως ΔΔ, δηλαδή ως δασικές εκτάσεις, δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας και θα πάνε στο δημόσιο.
– Εκτάσεις που χρόνια καταγράφονται στο Ελαιοκομικό και Αμπελουργικό κτηματολόγιο θεωρούνται παράνομα ξεχερσωμένες εκτάσεις και ιδιοκτησιακά ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο
Το κυριότερο όλων όμως είναι, ότι από την εξέταση των 400.000 περίπου αντιρρήσεων που έκαναν οι πολίτες απορρίπτονται σε μεγάλο ποσοστό από τις Επιτροπές. Εκτιμάται ότι μέχρι στιγμής πάνω από το 50% των ενστάσεων έχει απορριφθεί και σε ορισμένες περιοχές όπως Λάρισα, Κυκλάδες και Πελοπόννησο τα ποσοστά των απορρίψεων από τις επιτροπές αγγίζουν το 80%.
Αυτό σημαίνει, ότι στο κλείσιμο του Κτηματολογίου εκατομμύρια εκτάσεις θα καταγραφούν υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου και οι περιουσίες των πολιτών θα χαθούν.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες οι ιδιοκτήτες ακινήτων αναρωτιούνται τι πρέπει να κάνουν για να μην χάσουν την περιουσία τους και αναζητούν απαντήσεις στα ερωτήματα τους.
- Ποια είναι η σχέση του δασικού χάρτη με το Κτηματολόγιο;
Το μεν Κτηματολόγιο καταγράφει τις ιδιοκτησίες (δημόσιες και ιδιωτικές), οι δε δασικοί χάρτες εξετάζουν την ύπαρξη δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων. Με την εφαρμογή του τεκμηρίου κυριότητας του Δημοσίου, οι εκτάσεις που υπόκεινται στη δασική νομοθεσία θεωρούνται δημόσιες, εφόσον δεν έχουν αναγνωριστεί ως ιδιωτικές. Έμμεσα, λοιπόν, οι δασικοί χάρτες εξετάζουν και το ιδιοκτησιακό καθεστώς και για το λόγο αυτό αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του Κτηματολογίου. Γι’ αυτό το λόγο, η κατάρτιση δασολογίου είναι αναγκαία προϋπόθεση για τη σύνταξη του Κτηματολογίου.
- Ποια ακίνητα μπορούν να μεταβιβαστούν (πώληση, γονική παροχή, δωρεά κ.ά.);
Μπορούν να μεταβιβαστούν τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές εντός οικισμού ή εντός σχεδίου πόλης καθώς και όλα τα αγροτεμάχια που βρίσκονται εκτός σχεδίου και φαίνονται στους μερικά κυρωμένους Δασικούς Χάρτες ως ( ΑΑ ), δηλαδή Άλλης μορφής έκταση στον ιστορικό χάρτη έτους 1945 και Άλλης μορφής έκταση στον ορθοφωτοχάρτη του Κτηματολογίου έτους 2007 -2009. Αυτές μόνο οι οι περιοχές δεν υπόκεινται στη δασική νομοθεσία.
- Τι γίνεται με τις κληρονομιές;
Επιτρέπονται οι αποδοχές κληρονομιάς όλων των ακινήτων, διότι δεν απαιτείται τοπογραφικό διάγραμμα και βεβαίωση μηχανικού ότι δεν υπόκεινται στη δασική νομοθεσία το ακίνητο.
- Πότε θα μπορέσουν να μεταβιβαστούν και τα υπόλοιπα ακίνητα εκτός σχεδίου για τα οποία έχουν γίνει Αντιρρήσεις κατά του Δασικού Χάρτη;
Μόλις συνεδριάσουν οι Επιτροπές Αντιρρήσεων, που είναι τριμελείς και αποτελούνται από Δικηγόρο, δασολόγο και ένα μηχανικό. Με το νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση τον Μάιο του 2020, κάθε αντίρρηση εξετάζεται και βγαίνει απόφαση που δημοσιεύεται στην Διαύγεια. Σε περίπτωση θετικής απόφασης η έκταση αποδεσμεύεται και είναι άμεσα μεταβιβάσιμη, διορθώνεται και η αρχική εγγραφή στο κτηματολόγιο και μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια.
- Τι πρέπει να κάνει ο πολίτης για να κερδίσειτην αντίρρηση του;
Ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να παρουσιάσει ενώπιον της Επιτροπής Αντιρρήσεων τη δική του άποψη τεκμηριωμένα καταθέτοντας και παρουσιάζοντας:
– την Αντίρρηση του
– όλα τα στοιχεία που διαθέτει (συμβόλαια, παραχωρητήρια, μισθωτήρια, οικοδομικές άδειες, επιδοτήσεις ΟΣΔΕ κλπ)
Επίσης μπορεί να παραστεί και τεχνικός σύμβουλος κατά την εξέταση στην ΕΠΕΑ και να καταθέσει και φωτοερμηνεία που να αποδεικνύει τον μη δασικό χαρακτήρα της έκτασης.
- Τι γίνεται με όσους δεν έκαναν εμπρόθεσμα Αντίρρηση και η έκταση τους χαρακτηρίστηκε Δασική ή Χορτολιβαδική;
Δεν μπορούν να υποβάλλουν Αντίρρηση εκπρόθεσμα. Σε περίπτωση όμως που υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι στο χάρτη χαρακτηρίστηκε λανθασμένα η έκταση τους ως δασική, τότε μπορούν να υποβάλλουν αίτημα προδήλου σφάλματος ζητώντας την αναμόρφωση του χάρτη.
- Έμαθα ότι αποδεσμεύονται από το κτηματολόγιο οι Δασικές Εκτάσεις. Τι ισχύει;
Με νέα ρύθμιση, κάθε ιδιοκτήτης ακινήτου που έχει εξασφαλίσει – για ακίνητο που είχε χαρακτηριστεί ως δάσος ή δασικό – την έκδοση απόφασης υπέρ του σε Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) Δασικών Χαρτών ή του οποίου το ακίνητο δεν βρίσκεται εντός κυρωμένου δασικού χάρτη, θα μπορεί να διορθώνει την εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο, χωρίς ταλαιπωρία στα δικαστήρια.
- Ποια είναι τα σφάλματα που μπορούν να διορθώσουμε και σήμερα;
Τα σφάλματα διαχωρίζονται σε 9 κατηγορίες και αφορούν σε:
- Σφάλματα που οφείλονται στα χαρτογραφικά υπόβαθρα.
Ελέγχεται γενικά η ακρίβεια του χάρτη, που δημιουργήθηκε από τη σύνθεση δύο διαφορετικών εικόνων του 1945 και 2007, γιατί σε αυτό το διάστημα έγιναν μεγάλες αλλαγές στο τοπίο.
- Σφάλματα που οφείλονται σε λάθος τοποθέτηση των θεματικών οριογραμμών. Να μην περάστηκε δηλαδή σωστά η γραμμή που χωρίζει μια δασική έκταση από ένα κτήμα.
- Σφάλματα που οφείλονται σε παράλειψη ή λάθος απεικόνισης θεματικών εκτάσεων (αφορούν μορφή ή χαρακτήρα). Για παράδειγμα, να εμφανίζεται ως δασική έκταση μια δενδροκαλλιέργεια ή ένας παλιός ελαιώνας, που λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους κατά τη φωτοερμηνεία των αεροφωτογραφιών ερμηνεύτηκε ως δάσος.
- Σφάλματα που οφείλονται σε παράλειψη ή λάθος εγγραφών στοιχείων (αντιστοίχισης). Π.χ. δεν γράφει μέσα στο πολύγωνο τι χαρακτήρα έχει η έκταση (ΔΔ, ΑΔ, ΔΑ, ΑΝ ΔΧ, κ.λπ).
- Σφάλματα που οφείλονται σε τροποποιημένα στοιχεία κατόπιν επεξεργασίας εικόνας λόγω διαβαθμισμένων περιοχών. Ως διαβαθμισμένες περιοχές εννοούμε τις εκτάσεις που για λόγους εθνικής ασφάλειας παρουσιάζονται επεξεργασμένες στον χάρτη και αυτό μπορεί να επηρέασε και τη γύρω περιοχή.
- Σφάλματα λόγω συμπερίληψης πεδινών χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων. Ως «πεδινές» θεωρούνται οι εκτάσεις που βρίσκονται σε υψόμετρο μικρότερο των 100 μέτρων με μέση κλίση μικρότερη του 8% και μέγιστη κλίση μικρότερη του12%, οι οποίες φέρουν χορτολιβαδική βλάστηση ή είναι βραχώδεις και οι οποίες θα πρέπει να φαίνονται ως «άλλης μορφής/κάλυψης» (ΑΑ) στον δασικό χάρτη.
- Σφάλματα λόγω συμπερίληψης χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων αναγνωρισμένων ως ιδιωτικών. Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα κληροτεμάχια που δόθηκαν με παραχωρητήρια σε ιδιώτες.
- Σφάλματα λόγω συμπερίληψης τεχνητών δασικών φυτειών ως δασικών εκτάσεων. Πρόκειται για φυτείες (π.χ. λευκώνες, χριστουγεννιάτικα δένδρα, δασικές φυτείες)
- Ειδικά σφάλματα που οφείλονται σε παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης πριν την κύρωση του δασικού χάρτη. Αυτή η κατηγορία καλύπτει περιπτώσεις όπως το να μην περάστηκε σωστά η πράξη χαρακτηρισμού του δασαρχείου ή το όριο του σχεδίου πόλης, τα όρια τουαναδασμού κ.λπ.
- Ποιοι πολίτες πρέπει να φοβούνται λόγω διασταύρωσης δασικών χαρτών και Κτηματολογίου;
Αυτοί που κινδυνεύει η ιδιοκτησία τους να χαρακτηρισθεί ως αγνώστου ιδιοκτήτη και επομένως να περιέλθει στο Ελληνικό Δημόσιο είναι όσοι:
- Δεν έχουν συμβόλαια κυριότητας και δηλώσουν την ιδιοκτησία τους με χρησικτησία, ενώ φαίνεται ως δασική έκταση.
- Αμέλησαν να κάνουν εμπρόθεσμα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη.
- Έκαναν στο «περίπου» εντοπισμό του ακινήτου στον χάρτη του κτηματολογίου.
- Υπέβαλαν ανακριβείς ή εσφαλμένες δηλώσεις ιδιοκτησίας, που οδηγούν στην αδυναμία αντιστοίχισης συμβολαίου και ακριβής θέσης του ακινήτου στο Κτηματολόγιο.
- Δεν δήλωσαν έγκαιρα το ακίνητό τους στο κτηματολόγιο πριν την οριστικοποίηση των αρχικών (πρώτων) εγγραφών και χαρακτηρίστηκαν ως «αγνώστου ιδιοκτήτη».
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ,
τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού