Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΝέαTο νέο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία

Tο νέο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία – δομικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που αποτελεί το νέο θεματολόγιο της Ευρώπης για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη. Το νέο σχέδιο δράσης, το οποίο προβλέπει μέτρα για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων, αποσκοπεί να προσαρμόσει την οικονομία μας, ώστε να είναι κατάλληλη για ένα πράσινο μέλλον, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά μας, προστατεύοντας, παράλληλα, το περιβάλλον, και να δώσει νέα δικαιώματα στους καταναλωτές.

Το νέο σχέδιο δράσης, το οποίο αξιοποιεί το έργο που έχει επιτελεστεί από το 2015 και μετά, επικεντρώνεται στον σχεδιασμό και στην παραγωγή προϊόντων για μια κυκλική οικονομία, με σκοπό να εξασφαλίσει ότι οι πόροι που χρησιμοποιούνται παραμένουν στην οικονομία της ΕΕ όσο το δυνατόν περισσότερο.

Τόσο το σχέδιο όσο και οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιό του θα αναπτυχθούν με τη στενή συμμετοχή του κόσμου των επιχειρήσεων και της κοινότητας των ενδιαφερόμενων μερών.

Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε τα ακόλουθα: 

«Για να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, να διαφυλαχθεί το φυσικό μας περιβάλλον και να ενισχυθεί η οικονομική μας ανταγωνιστικότητα, θα πρέπει η οικονομία μας να λειτουργεί εξ ολοκλήρου κυκλικά. Σήμερα, η οικονομία μας εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό γραμμική, δεδομένου ότι μόνο το 12 % των δευτερογενών υλικών και πόρων επιστρέφουν στην οικονομία. Πολλά προϊόντα χαλάνε πολύ εύκολα, δεν μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν, να επισκευαστούν ή να ανακυκλωθούν ή κατασκευάζονται για μία χρήση μόνο. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες αξιοποίησης τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές. Με το σημερινό σχέδιο δράσης προσπαθούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγονται τα προϊόντα και να ενδυναμώσουμε τους καταναλωτές, ώστε να κάνουν βιώσιμες επιλογές προς όφελος δικό τους και του περιβάλλοντος.»

Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους, δήλωσε τα ακόλουθα:

«Έναν πλανήτη έχουμε μόνο, τη Γη, κι ωστόσο το 2050 θα καταναλώνουμε σαν να είχαμε τρεις. Το νέο σχέδιο δράσης θα εντάξει την κυκλικότητα στη ζωή μας και θα επιταχύνει την πράσινη μετάβαση της οικονομίας μας. Προτείνουμε αποφασιστική δράση για να αλλάξουμε τον σημαντικότερο κρίκο της αλυσίδας βιωσιμότητας — τον σχεδιασμό του προϊόντος. Προτείνουμε μελλοντοστρεφείς δράσεις, που θα δημιουργήσουν επιχειρηματικές και εργασιακές ευκαιρίες, θα δώσουν νέα δικαιώματα στους Ευρωπαίους καταναλωτές, θα τιθασεύσουν την καινοτομία και την ψηφιοποίηση και, ακριβώς όπως η φύση, θα εξασφαλίσουν ότι τίποτε δεν πάει χαμένο.» Η μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία έχει ήδη ξεκινήσει, καθώς οι επιχειρήσεις, οι καταναλωτές και οι δημόσιες αρχές που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία έχουν ήδη ενστερνιστεί το μοντέλο της διατηρήσιμης ανάπτυξης. Η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότι η μετάβαση προς την κυκλική οικονομία παρέχει ευκαιρίες για όλο τον κόσμο και δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο.

Το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία, που υποβλήθηκε σήμερα ως μέρος της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ, προτείνει μέτρα για τα ακόλουθα:

Τα βιώσιμα προϊόντα θα πρέπει να γίνουν ο κανόνας στην ΕΕ. Η Επιτροπή θα προτείνει νομοθεσία σχετικά με την πολιτική για τα βιώσιμα προϊόντα, με σκοπό να εξασφαλίσει ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ είναι σχεδιασμένα για να διαρκούν περισσότερο, για να ξαναχρησιμοποιούνται, να επισκευάζονται και να ανακυκλώνονται ευκολότερα και περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερα ανακυκλωμένα υλικά αντί των πρωτογενών πρώτων υλών. Θα περιοριστούν τα προϊόντα μίας χρήσης, θα αντιμετωπιστεί η πρόωρη αχρήστευση και θα απαγορευτεί η καταστροφή των απούλητων διαρκών αγαθών.

Ενδυνάμωση των καταναλωτών. Οι καταναλωτές θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες για θέματα όπως η δυνατότητα επισκευής και η διάρκεια ζωής των προϊόντων, ώστε να μπορούν να κάνουν πιο βιώσιμες επιλογές από περιβαλλοντική άποψη. Οι πολίτες θα κάνουν χρήση πραγματικού «δικαιώματος επισκευής».

Θα δοθεί έμφαση στους τομείς που χρησιμοποιούν τους περισσότερους πόρους και στους οποίους υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες κυκλικότητας. Η Επιτροπή θα δρομολογήσει συγκεκριμένες δράσεις σχετικά με τα εξής:

  • ηλεκτρονικά και ΤΠΕ – θεσπίζεται «πρωτοβουλία για την κυκλική διαχείριση των ηλεκτρονικών προϊόντων» με σκοπό την παράταση του κύκλου ζωής των προϊόντων και τη βελτίωση της συλλογής και της διαχείρισης των αποβλήτων
  • συσσωρευτές και οχήματα – θεσπίζεται νέο κανονιστικό πλαίσιο για τους συσσωρευτές με σκοπό την τόνωση της βιωσιμότητας και την ενίσχυση του δυναμικού κυκλικότητας που έχουν οι συσσωρευτές
  • συσκευασίες – προβλέπονται νέες υποχρεωτικές απαιτήσεις σχετικά με το τι επιτρέπεται στην αγορά της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της (υπερβολικής) συσκευασίας
  • πλαστικά – προβλέπονται νέες υποχρεωτικές απαιτήσεις για ανακυκλωμένο περιεχόμενο, με ιδιαίτερη προσοχή στα μικροπλαστικά, καθώς και στα πλαστικά βιολογικής βάσης και στα βιοαποδομήσιμα πλαστικά
  • κλωστοϋφαντουργικά – χαράσσεται νέα στρατηγική της ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, η οποία θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία στον τομέα αυτό και θα δώσει ώθηση στην αγορά της ΕΕ για επαναχρησιμοποίηση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων
  • κατασκευαστικά έργα και οικοδομές – χαράσσεται συνολική στρατηγική για ένα βιώσιμο δομημένο περιβάλλον, η οποία προάγει τις αρχές της κυκλικότητας για τα κτίρια
  • τρόφιμα – νέα νομοθετική πρωτοβουλία για την επαναχρησιμοποίηση, με σκοπό να αντικατασταθούν οι συσκευασίες μίας χρήσης, καθώς και τα επιτραπέζια σκεύη και μαχαιροπήρουνα μίας χρήσης από επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα στις υπηρεσίες εστίασης

Λιγότερα απόβλητα. 

Δίνεται έμφαση δίνεται στην πλήρη αποφυγή των αποβλήτων και στη μετατροπή τους σε δευτερογενείς πόρους υψηλής ποιότητας, που επωφελούνται από την εύρυθμη λειτουργία μιας αγοράς δευτερογενών πρώτων υλών. Η Επιτροπή θα διερευνήσει το ενδεχόμενο να καθορίσει ένα εναρμονισμένο μοντέλο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων και την επισήμανση. Το σχέδιο δράσης προτείνει επίσης σειρά μέτρων με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εξαγωγών αποβλήτων της ΕΕ και την αντιμετώπιση των παράνομων μεταφορών αποβλήτων.

Ιστορικό

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που παρουσίασε η Επιτροπή φον ντερ Λάιεν στις 11 Δεκεμβρίου 2019, ορίζει έναν φιλόδοξο χάρτη πορείας προς μια κλιματικά ουδέτερη κυκλική οικονομία, στην οποία η οικονομική ανάπτυξη αποσυνδέεται από τη χρήση πόρων. Η κυκλική οικονομία μειώνει την πίεση που ασκείται στους φυσικούς πόρους και αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050 και για την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας. Οι μισές από τις συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και περισσότερο από το 90 % της απώλειας της βιοποικιλότητας και της πίεσης από πλευράς υδάτινων πόρων οφείλονται στην εξόρυξη και επεξεργασία των πόρων. Η κυκλική οικονομία θα έχει καθαρά θετικά οφέλη τόσο σε όρους ΑΕΠ όσο και σε όρους δημιουργίας θέσεων εργασίας, αφού η εφαρμογή φιλόδοξων μέτρων κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ της ΕΕ κατά επιπλέον 0,5 % ως το 2030, δημιουργώντας περίπου 700 000 νέες θέσεις εργασίας.

RELATED ARTICLES