Η προώθηση μεγάλων υποδομών ανά την χώρα που είτε είναι σε εξέλιξη είτε οι εργασίες είναι προ των πυλών φαίνεται να περνάει, πέραν της δράσης των ιδιωτών (αναδόχων / παραχωρησιούχων) και της τήρησης των συμβατικών τους υποχρεώσεων, και μέσω της απαραίτητης συναίνεσης και διαβούλευσης με τους νέους Περιφερειάρχες και Δημάρχους που «βγήκαν από την κάλπη» των πρόσφατων Αυτοδιοικητικών εκλογών. Στο πλαίσιο χτεσινής ενημέρωσης των εκπροσώπων του Τύπου από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, παρουσία του υπουργού κ. Χρ. Σταϊκούρα, των υφυπουργών Χρ. Αλεξοπούλου και Ν. Ταχιάου και των γενικών γραμματέων, για τον απολογισμό των πρώτων 100 ημερών, τέθηκε μετ’ επιτάσεως, μεταξύ άλλων, και το θέμα των επαφών με τους νέους αιρετούς της Αυτοδιοίκησης.
Το μεγάλο πρόγραμμα και ο κίνδυνος για… τοπικές «τρικλοποδιές»
Ως γνωστόν, το υπουργείο προωθεί ένα μεγάλο και φιλόδοξο πρόγραμμα υποδομών σχεδόν 15 δις ευρώ συνολικά (οδικά, σιδηρόδρομος, Μετρό, φράγματα, αντιπλημμυρικά, αρδευτικά/εγγειοβελτιωτικά κ.α.) που κάποιες εξ αυτών είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο, σε εξέλιξη ή έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί και αναμένεται η εκκίνησή τους. Όπως ανέφερε τόσο ο κ. Σταϊκούρας, όσο ιδίως ο κ. Ταχιάος, σε κάμποσα από τα έργα αυτά υπήρχαν εκκρεμότητες, ενστάσεις, αντιρρήσεις – διαφωνίες, ακόμα και προσφυγές από τοπικούς φορείς, Δήμους κ.α., όπως συμβαίνει με την υπό κατασκευή Γραμμή 4 του Μετρό Αθήνας (π.χ. για σταθμό σε Εξάρχεια ή πάρκο Ριζάρη), για την επέκταση της Λ. Κύμης (Δήμος Νέου Ηρακλείου), τον ΒΟΑΚ (για τις χαράξεις στην παραχώρηση) κ.α. Ακόμα και για το FlyOver Θεσσαλονίκης (οδικό ΣΔΙΤ) είναι σαφές ότι θα υπάρχει «όχληση» κατά τη διάρκεια κατασκευής του εξ ου και οι επαφές/διαβουλεύσεις των στελεχών του υπουργείου με τοπικούς φορείς ήταν συνεχείς, ενώ και στη Θεσσαλία προωθούνται μεγάλες υποδομές αποκατάστασης ζημιών από τις καταστροφικές πλημμύρες (σιδηρόδρομος, οδικά έργα, αντιπλημμυρικά κ.α.) και οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι άμεσες και απολύτως δραστικές. Ο κ. Ταχιάος τόνισε ότι η πρόθεση του Υπουργείου και άμεσο μέλημά του είναι να συζητήσει με τους νέους τοπικούς άρχοντες, ούτως ώστε τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη να μπορέσουν «να προχωρήσουν στους χρόνους τους και να τελειώσουν σωστά».
Η εστία προβληματισμού
Η αλλαγή στους «θώκους» Περιφερειαρχών ή κυρίως Δήμαρχων φαίνεται να αποτελεί μια εστία προβληματισμού για την ηγεσία του υπ. Υποδομών και Μεταφορών στον βαθμό που οι νέες τοπικές ηγεσίες εγείρουν αντιρρήσεις και αντιδράσεις για έργα που έχουν ήδη ξεκινήσει ή συμβασιοποιηθεί, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την πρόοδο των εργασιών, τις χρηματοδοτήσεις, το ενδεχόμενο καθυστερήσεων άρα και αξιώσεων από τους ιδιώτες αναδόχους, ακόμα και σε σχέση με κονδύλια του ταμείου Ανάκαμψης όπου υπάρχει σχετική συμμετοχή. Ο κ. Ταχιάος μίλησε για την ανάγκη να ξεκινήσουν προσεχώς επαφές και διαβουλεύσεις με τα νέα πρόσωπα, όπου υπάρχουν, ώστε τα έργα να προχωρήσουν εντός χρόνου, καθώς υπάρχουν συμβάσεις αλλά και δανειστές (π.χ. οι τράπεζες στα ΣΔΙΤ). Πάντως, ήδη υπάρχουν επαφές αλλά και αιτήματα συνάντησης από τοπικούς «άρχοντες» ιδίως περιοχών όπου προχωρούν μεγάλες υποδομές ή υπάρχουν εκκρεμότητες. «Δεν χρειάζονται αντιπαραθέσεις και πολιτικοποίηση των έργων», ανέφερε ο κ. Ταχιάος.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, πρόθεση του υπουργείου είναι να «ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας» με τους τοπικούς φορείς ώστε να προχωρούν τα έργα και να μην οδηγούμαστε σε καθυστερήσεις, μεταφορά προβλημάτων – εκκρεμοτήτων στον χρόνο και αναθεωρήσεις που κοστίζουν. «Χρειάζεται να δώσουμε δυνάμεις και στο γεγονός ότι δεν πρέπει πλέον να χάσουμε το χρόνο μας σε πολιτικοποίηση έργων ή σε αντιπαραθέσεις οι οποίες, μέχρι σήμερα, έχουν αποδειχθεί ότι φέρουν πλείστα όσα προβλήματα και στο τέλος κοστίζουν και στον ελληνικό λαό, αλλά και φυσικά, δεν επιτρέπουν την άμεση απόδοση λύσεων», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Αλλά και ο ίδιος ο κ. Σταϊκούρας στάθηκε στο θέμα των επαφών με την Αυτοδιοίκηση, στην ανάγκη να εξηγήσει η πολιτική ηγεσία στους νέους αιρετούς του πως έχει η κατάσταση, ενώ σημείωσε ότι προσεχώς θα καλέσει βουλευτές και τομεάρχες κομμάτων για να τους ενημερώσει για τα μεγάλα έργα και τις εκκρεμότητες.
Οι δράσεις
Στην ίδια ενημερωτική συνάντηση, ο κ. Σταϊκούρας έθεσε τις 12 δέσμες πολιτικών το πρώτο τρίμηνο στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Περίοπτη θέση στην ατζέντα έχουν, μεταξύ άλλων, η προώθηση μεγάλων έργων. Ειδικότερα, το ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης θα λειτουργήσει μέσα στο 2024, σημαντικό τμήμα του Ε-65, μέχρι την Καλαμπάκα, παραδίδεται τους πρώτους μήνες του 2024, ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Πύργος προχωρά, σε ποσοστό ολοκλήρωσης 25% του έργου μέχρι σήμερα, η οδική σύνδεση Άκτιο-Αμβρακία θα παραδοθεί, στο σύνολό της, εφέτος, η κατασκευή της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής της Θεσσαλονίκης (Flyover) ξεκινά τον επόμενο μήνα, ο οδικός άξονας Ιωάννινα-Κακκαβιά επαναδημοπρατήθηκε, εξετάζεται ο τρόπος επανα-δημοπράτησης τμήματος του οδικού άξονα Λαμία-Καρπενήσι, ενώ ο οδικός άξονας Μπράλος-Άμφισσα και η παράκαμψη της Χαλκίδας ξεκινούν να κατασκευάζονται μέσα στις επόμενες εβδομάδες, με πρόδρομες εργασίες να υλοποιούνται σε κάποια τεχνικά έργα.
Ο υπουργός στάθηκε ιδιαίτερα στην υλοποίηση μεγάλων αρδευτικών, εγγειοβελτιωτικών και αντιπλημμυρικών έργων, διότι τα άλλα ανήκουν στις περιφέρειες. Σήμερα, βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες, ύψους 28,9 εκατ. ευρώ, για 11 μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα. Υλοποιούνται άλλα 10, συνολικού ύψους 344 εκατ. ευρώ, στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου. Επίσης 4 έργα, ύψους 197 εκατ. ευρώ, είναι υπό ανάθεση. Όπως υπό ανάθεση είναι και 2 έργα ΣΔΙΤ, ύψους 497 εκατ. ευρώ. Στα ανωτέρω, προστίθενται 49 μεγάλα αρδευτικά έργα που έρχονται στην ευθύνη υλοποίησης του Υπουργείου από το Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προϋπολογισμού 642 εκατ. ευρώ, και τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης. Όπως επίσης σημείωσε, οι απεντάξεις έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν έγιναν για να μην προχωρήσουν τα έργα, αλλά για να εξασφαλιστούν πόροι από άλλες πηγές (π.χ. ΕΣΠΑ) καθώς υπήρχε κίνδυνος εκτροχιασμού των χρονοδιαγραμμάτων του RRF (έως και 3-4 έτη) λόγω θεμάτων όπως οι απαλλοτριώσεις.